Datajournalistiekprijs Sigma Award voor Open Rotterdam en Vers Beton

Met behulp van deze algoritmen worden sinds 2017 risicoprofielen gemaakt van bijstandsgerechtigden. Lighthouse Reports en Wired zijn erin geslaagd trainingsgegevens en het exacte algoritme te verkrijgen. In het artikel Inside the Suspicion Machine, dat afgelopen maart verscheen, konden zij precies vaststellen hoe deze risico-inschattingen tot stand komen.

🏆 Samen met @LHrapporten @openrotterdam En @KABELS We hebben prijzen gewonnen bij de Sigma Awards voor de beste datajournalistiek wereldwijd, voor onderzoek naar het Rotterdamse aanwezigheidsalgoritme. Bekijk hier de andere winnaars en het juryrapport 👇 https://t.co/bKkpfesykY

-Vers Beton (@VersBeton) 22 maart 2024

Wired schreef vorig jaar dat het Rotterdamse systeem vooral gebaseerd is op wantrouwen: het hield rekening met zaken als geslacht en etniciteit, maar ook met de observaties van casemanagers, of zij hadden gemerkt dat iemand naar hun mening een laag zelfbeeld heeft. Ook zijn er verwarrende parameters als de lengte van relaties, overtuigingskracht, het aantal keren dat iemand de gemeente mailt en of iemand aan sport doet.

“Ondanks de enorme hoeveelheid informatie die wordt bewaard om risicobeoordelingen uit te voeren, is dit niets beter dan willekeurige selectie”, schreef Wired vorig jaar. “Miljoenen mensen worden beoordeeld en gerangschikt in de loop van hun leven, soms met een enorme impact”, merkt Wired op.

De gemeente presenteerde het welzijnsalgoritme alsof het ‘wiskundige objectiviteit en gelijkheid’ toepaste. “Maar realistisch gezien hebben burgers geen enkele manier om de beslissingen van deze systemen te begrijpen of ertegen in beroep te gaan”, aldus Wired.

Na een wijziging in 2021 om het algoritme ‘eerlijker’ te maken, werd deze vorm van geautomatiseerde risicobeoordeling uiteindelijk in juni 2023 stopgezet.