Bijna alleen maar fatsoenlijke mensen in het Oosten

Van de zes recyclingpunten voor particulieren in Amsterdam is die aan de Rozenburglaan, achter Betondorp, de kleinste, de tweede meest bezochte en degene met de meeste en beste afvalscheiding. “In het Oosten wonen alleen fatsoenlijke mensen”, zegt manager Maikel van der Horst met een grote glimlach.

Jaap Stam | foto’s Frank Schoevaart

TZes dagen per week komen er tussen de tweehonderd en tweehonderdvijftig bezoekers naar de Rozenburglaan. Vorig jaar telden ze 4.647 ton afval, 4.647.000 kilo. Behandeld hout, zoals geïmpregneerde schuttingen en steigerplanken, staat met ruim 1,2 miljoen kilo op de eerste plaats, op de voet gevolgd door grof huishoudelijk afval met 951.000 kilo en schoon puin (652.000 kilo) op de derde plaats. Het afval gaat naar 23 recyclingbedrijven. Van de vijf containers die er zo’n 25 jaar geleden stonden, staan ​​er nu 23 op de Rozenburglaan. “Dit wordt steeds duidelijker. Beetje bij beetje leren we het trucje”, zegt Van der Horst.

Ajax-logobal
Het ging over testen en meten in de beperkte ruimte, de driehoek tussen Gooiseweg, sportpark Drieburg en Weespertrekvaart. De route is zorgvuldig uitgedacht zodat de dumpers zo min mogelijk met hun afval hoeven te lopen. Zo staan ​​de kartonnen en piepschuim containers (het afval dat overblijft na aanschaf van een televisiescherm) naast elkaar.

Voorwerpen die lastig te scheiden zijn, zoals een houten stoel met stoffen zitting en ijzeren poten, verdwijnen in de grofvuilcontainer. In het midden ligt een bal met het Ajax-logo, die op het eerste gezicht niet is getrapt, waarschijnlijk geërfd van een teleurgestelde fan. Er zijn twee containers voor hout. Eén voor behandeld hout, dat verbrand mag worden zolang het energie opwekt. Hergebruik is verboden omdat het giftige stoffen bevat. Het gereinigde hout gaat naar de hakselaar en wordt vervolgens tot spaanplaat geperst.

Judomatten, vloer- en dashboardisolatie.
Voor koper, aluminium en roestvrij staal is de container non-ferrometalen. De container puilt uit. “Met de opbrengst kun je genieten van een stevige maaltijd”, zegt Van der Horst. In dit geval is het belangrijk ervoor te zorgen dat er geen brandblussers of drukcontainers worden gegooid. En lithiumbatterijen. Bij het recyclingproces worden de metalen eerst vermalen. Als er lithiumbatterijen tussen zitten, is er een groot brandgevaar.

De matrassen, die voorheen werden verbrand, worden gestript en gerecycled. Dan moet je ze naar een kringlooppunt brengen en niet op straat gooien. Van der Horst: ‘Als ze nat worden, kunnen ze heet worden en vlam vatten. Ook kunnen natte matrassen niet worden opgetild. Het zou het beste zijn als fabrikanten gedwongen zouden worden oude matrassen te accepteren, zoals dat bij huishoudelijke apparaten het geval is.’ Gerecycled materiaal wordt verwerkt tot judomatten, vloerisolatie en dashboardvullers.

Frituurvet verandert in biodiesel
De cast laat zien hoe simpel het soms kan zijn. Waar vroeger gipsplaten samen met bouw- en sloopafval op een vuilnisbelt verdwenen, wordt het nu in een ton gegooid, er wordt water aan toegevoegd, het papier blijft drijven, het gips zinkt, klaar. “Het is iets ingewikkelder, maar niet veel”, zegt Van der Horst. Schoon puin wordt gerecycled en omgezet in korrels die kunnen worden gebruikt als basis voor asfalt. Piepschuim wordt gemalen terwijl de balletjes intact blijven. Deze worden tot enorme blokken geperst, waaruit met gloeiend ijzerdraad vormen worden gesneden om de huizen te isoleren. Biodiesel wordt gemaakt uit frituurvet. Voorheen werd het verbrand of in een ondergrondse container gegooid. Van der Horst: ‘Er rijden nu vuilniswagens. ‘Hoe mooi wil je het hebben?’ En transformeer autobanden in tegels voor speeltuinen.

Vijf sterke kluizen
Een kringloopwinkel leegt de prullenbak twee keer per week. Artikelen dienen schoon, heel en bruikbaar te worden afgeleverd. Het heeft geen zin iets weg te doen dat niet aan deze eisen voldoet. ‘Kun je het niet aan je familie vertellen? Hij wil niet? Nou, neem het maar weer mee.

De kleine chemisch afvaltank staat in een beschermde hoek. Om dit te bereiken zul je waarschijnlijk afgestudeerd moeten zijn. Nagellak, batterijen, medicijnen, lijm, fietsaccu’s, verfblikken, verfafbijtmiddelen, injectienaalden, blikjes alcohol, motorolie, latex, medicijnen, patronen… voor elk is er een apart vat of doosje. Vijf sterke kluizen zijn voor de smerigste dingen. Sommige stoffen reageren met elkaar, waarna brand of explosie kan ontstaan. De kluizen hebben meerdere compartimenten en deuren die in geval van nood automatisch sluiten.

Onmiddellijk herbruikbaar
Kipper-veegmachines dumpen straatafval in een verzonken container, waarbij de wagens (meestal) mannen met bezems vervoeren. Veegmachines gieten veegmodder in een bak waaruit water ontsnapt. Straatvuil en schoonmaakslib worden extractief gereinigd. Extractieve reiniging is gebaseerd op het natuurkundige principe dat ultrakleine gronddeeltjes elektrisch geladen zijn. Olieresten, zware metalen en andere giftige stoffen hechten zich daardoor alleen aan deze kleine deeltjes en niet aan het zand. Door water aan het slib toe te voegen en dit met grote kracht door een speciale machine te pompen, wordt het vuil in fracties verdeeld die direct hergebruikt, verwerkt of afgevoerd kunnen worden, of aangeboden worden voor verdere recycling.

Bedrijven die zich voordoen als individuen worden snel ontmaskerd. Van der Horst: ‘Bij twijfel kijken we wat er in het busje zit. Het is heel moeilijk om ons te misleiden. Hoe kom je aan twintig pallets? Als je dat kunt uitleggen, geen probleem. Anders gewoon betalen.’ Dat overkwam de man die met tien banden kwam opdagen. ‘Een auto heeft vier wielen. Je moet slim zijn.’

illegaal gedumpt afval
Die ochtend verzamelden Gennario en Lighnel illegaal gedumpt afval in Oost. Ze zijn van TAM, het team voor afvalrapportage, en hadden een stapel gedrukte klachten van bewoners bij zich, sommige met foto’s. Tientallen zakken die naast ondergrondse containers waren geplaatst, stopten ze in de containers. Voordat ze dit doen, trappen ze tegen de zakken zodat een rat kan ontsnappen. Een hurkende collega kon ooit een rat niet ontwijken, het dier sprong op zijn schouder en rende weg.

Gennario en Lighnel stopten een kinderwagen, een kattenkrabpaal, oud ijzer, een opgerold vloerkleed, veel karton, een kruk, harde plastic bakjes en een afwascontainer in de laadbak van hun vrachtwagen. Alles werd in afvalcontainers gegooid, bijna honderd kilo in totaal. Dit afval wordt in de containers op het recyclingpunt Rozenburglaan geplaatst. Glas valt van het opgerolde kleed en spat uiteen op de vloer. Alleen fatsoenlijke mensen in het Oosten? “Bijna allemaal”, zegt Van der Horst met dezelfde grote glimlach.

Voor mensen met afval en zonder vervoer beschikt recyclingpunt Rozenburglaan over een elektrische bakfiets. Voor voorwaarden en reserveren zie amsterdam.nl/recyclepunt.