Amsterdam verhoogt de leeftijd voor gratis bibliotheeklidmaatschap en bouwt een nieuwe ‘toekomstbestendige’ bibliotheek

Amsterdam wil de achteruitgang van de leesvaardigheid een halt toeroepen en de ‘leeshoofdstad’ van het land worden. Wethouder Onderwijs Marjolein Moorman van Amsterdam presenteerde woensdag samen met directeur Martin Berendse van de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) plannen voor dat project, waarbij onder meer de leeftijd voor gratis toegang tot de bibliotheek wordt verhoogd van 18 naar 27 jaar. Daarnaast bouwt de gemeente in stadsdeel Zuidoost een nieuw type bibliotheek, als onderdeel van een landelijk plan voor 42 nieuwe bibliotheken.

Tegenwoordig beschikt één op de drie Nederlandse 15-jarigen niet over voldoende leesvaardigheid. Het leesniveau van Nederlandse kinderen behoort tot de laagste van Europa.

Daarom wil Moorman een ‘leesoffensief’ starten. Dat is volgens haar ‘noodzakelijk’, omdat lezen kennis, verbeeldingskracht en sociale kansen vergroot, en zij ziet daarin een belangrijke rol voor de bibliotheek: het politieke plan heet ‘Lang leve de bibliotheek’.

Amsterdamse bibliotheken zouden meer moeten samenwerken met scholen om jongere generaties in contact te brengen met boeken en de bibliotheek. Vanaf 1 januari 2025 is het lidmaatschap van de bibliotheek gratis tot 27 jaar (momenteel 18 jaar). Dit past in een landelijke trend: ook de bibliotheken van Noord-Friesland, Drenthe, Deventer en Spijkenisse hebben hun lidmaatschappen gratis uitgebreid, soms wel 30 jaar. In Amsterdam krijgen alle docenten bovendien een gratis lenerspas. Hiervoor trekt de gemeente de komende drie jaar 3,1 miljoen euro uit.

42 nieuwe bibliotheken door het hele land

Daarnaast zal de nieuw te bouwen OBA Next bibliotheek in Amsterdam Zuidoost vanaf 2030 dienen als laboratorium voor de ontwikkeling van de ‘bibliotheek van de toekomst’. Het moet een pionier worden in het aantrekkelijk maken van de bibliotheek voor jongere generaties als plek om kennis en verhalen op te doen. Niet alleen met digitale informatie en boeken, “maar wellicht lenen ze ook muziekinstrumenten uit, zoals in de bibliotheek van Helsinki. Maar we ontwikkelen de nieuwe bibliotheek samen met de buurt, ja gemeenschapsbibliotheekzei Moorman.

Om dit te bereiken dragen zij de vorig jaar gestarte Next Labs bij, waarin buurtbewoners samen met mensen van de OBA ideeën ontwikkelen over hun bibliotheek van de toekomst. Deze Next Labs worden gefinancierd met geld dat de Rijksoverheid beschikbaar heeft gesteld om het bibliotheeknetwerk te versterken. Landelijk komen er 42 nieuwe bibliotheken bij en de 245 bestaande worden verbeterd. Hiervoor is 56 miljoen beschikbaar gesteld. Gemeenten krijgen vanaf 2026 een zorgplicht voor bibliotheken, in ruil voor een jaarlijkse overheidssubsidie ​​van 54 miljoen euro.

Aan metrostation Kraaiennest, in het zuidoosten, moet in 2030 het gebouw OBA Next, met een kostprijs van 36,5 miljoen euro, worden gebouwd: deze locatie werd gekozen nadat jongeren uit de buurt deze hadden voorgesteld aan de gemeenteraad.

Delen





E-mail de redacteur