De discussie is groter dan de verwachte verandering in het straatbeeld.

“Ha, je belt toch zeker vanwege de sluier op de boa’s?”, zegt de woordvoerder van de burgemeester van Arnhem, Ahmed Marcouch. “Ik ben vanochtend ook klaar. De Volkskrant en belde het ANP. “Ze willen een dag doorbrengen met een boa met een hoofddoek.” De woordvoerder lacht. “Zo’n boa bestaat helemaal niet.”

Naast Tilburg was Arnhem de eerste stad waar de burgemeester, op aandringen van het gemeentebestuur, toestond dat de zittende boa’s een religieuze hoofdtooi droegen. Dinsdag volgde Amsterdam Utrecht en Den Haag: burgemeester Halsema maakte per brief bekend dat agenten, toezichthouders en brandweerlieden hun godsdienst kunnen tonen door bijvoorbeeld een hoofddoek, keppeltje of tulband. Een startdatum is nog niet vastgelegd.

Dat leidt tot veel discussie. Allereerst gaan de burgemeesters in tegen de landelijke lijn van aftredend VVD-minister Dilan Yesilgöz (Justitie en Veiligheid), die wil dat de boa-uniformen aan dezelfde neutraliteitseisen voldoen als die van de politie. Maar het is ook een stimulans voor partijen als de PVV, die de verandering zien als bewijs van de ‘islamisering van Nederland’.

Geen registraties

Het nieuwe beleid zal direct voor opschudding zorgen, maar grote veranderingen in het straatbeeld zijn niet direct te verwachten. In Arnhem, waar het besluit twee maanden geleden werd genomen, blijken meerdere agenten met religieuze hoofdtooi klaar te staan ​​om direct aan de slag te gaan. Ook in Utrecht heeft zich nog niemand gemeld.

Dat past bij een internationaal imago. De politie van Londen staat sinds 2001 toe dat agenten een hoofddoek, tulband of keppeltje dragen. Deze religieuze uitingen zijn nu toegestaan ​​in alle Britse politiekorpsen. Zeven jaar later schatte de National Muslim Police Association dat slechts tien vrouwelijke agenten in heel Engeland tijdens hun dienst een sluier droegen.

De brief van Halsema aan de gemeenteraad werd mede ondertekend door PvdA-raadslid Hester van Buren (Personeelszaken). Niet voor niets: het tekort aan personeel is een onderschat aspect in het debat over het nieuwe beleid. Zowel de Amsterdamse autoriteiten als de brandweerlieden, die de maatregel steunen, kampen met een groot personeelstekort.

inclusieve samenleving

De stad heeft onlangs een kleinschalig onderzoek uitgevoerd om te bepalen of het toestaan ​​van religieuze uitingen de barrières voor solliciteren naar een baan zou wegnemen. Adviesbureau Diversion sprak met tien mensen: drie executeurs-testamentairen en zeven Amsterdammers uit de joodse, islamitische en sikh-gemeenschap.

Deze gesprekken leverden anekdotes op over moslimvrouwen die als handhaver wilden werken, maar daar vanwege het restrictieve uniform nooit serieus over hadden nagedacht. PvdA-wethouder Sofyan Mbarki (MBO) hoorde vorige week een soortgelijk verhaal tijdens een gastcollege op een MBO in het Noorden. Daar vroeg een meisje met een hoofddoek waarom Amsterdam te weinig personeel heeft, “maar ze is niet welkom.” Ze wilde handhaver worden.

Bij ROC Amsterdam, waar de boa’s trainen, zijn ze positief over het besluit van Halsema. “Ons doel is een inclusieve samenleving en dit hoort daar bij”, zegt opleidingsdirecteur Jean Paul Jager. Volgens hem zijn mensen die bijvoorbeeld een sluier dragen erg geïnteresseerd in trainingen, maar melden zich nooit aan. “Misschien omdat mensen al wisten dat werken met een sluier geen optie was.”

Hij maakt een vergelijking met de opleiding van cabinepersoneel, waar dit probleem zich ook voordeed. “We hebben altijd iedereen toegelaten, maar we zeiden ook dat het vinden van een stage lastig zou worden.” Nadat verschillende internationale luchtvaartmaatschappijen het dragen van religieuze hoofdtooien toestonden, zag Jager het aantal studenten dat sluiers droeg toenemen.

Uithoudingsvermogen

Het is voor iedereen te raden of veel mensen die een religieuze hoofdtooi dragen de komende jaren zullen solliciteren naar banen bij wetshandhavers en brandweerlieden. In Arnhem denkt men dat het nog twee jaar zal duren voordat de effecten zichtbaar zijn, al was het maar omdat je je eerst moet inschrijven voor de meerjarige opleiding.

De politiek zal zich de komende tijd vooral richten op de ideologische kwestie rondom uniformen. Voor Van Buren en Halsema is het belangrijk dat de maatregel meer inschrijvingen op scholen garandeert en als logisch gevolg het personeelstekort terugdringt. Maar het ROC vindt dat aspirant-politieagenten en brandweermannen nog even kunnen wachten met trainen totdat duidelijk is dat de landelijke politiek geen last zal hebben van het nieuwe gemeentelijke beleid.

Maar zelfs als het aantal inschrijvingen toeneemt, betekent dit niet dat het personeelsbestand er op de lange termijn veel anders uit zal zien. Mensen aannemen is één ding, tevreden medewerkers behouden is iets anders. Van boa’s die een religieuze hoofdtooi dragen wordt verwacht dat ze op weerstand stuiten, zowel intern als op straat. Dit kwam zelfs naar voren in het kleine anekdotische onderzoek van Diversion: “Op basis van deze verkenning hebben we geen idee hoeveel weerstand er zal zijn, maar we kunnen concluderen dat die er wel zal zijn.”

Over de auteur: Tim salarissen Hij heeft bijna 10 jaar de Amsterdamse politiek gestudeerd en schrijft daar sinds 2022 als politiek verslaggever over voor Het Parool.