Erfgoedvereniging Heemschut | Erfgoedbeschermers gaan in beroep tegen sloop bij Hertzberger Sociale Zaken

Heemschut heeft samen met de Vereniging Vrienden van Den Haag, Cuypersgenootschap en SOS Den Haag een beroep gedaan bij de Raad van State tegen het bestemmingsplan dat de weg moet vrijmaken voor de sloop van het voormalige ministeriegebouw SoZaWe door architect Herman Hertzberger voor nieuwbouw . Samen betogen zij dat de gemeenteraad dit plan niet had moeten aanvaarden vanuit het oogpunt van bescherming van waardevol erfgoed.

Architectuurhistorici zijn zonder uitzondering van mening dat dit een emblematisch gebouw is van de internationaal bekende architect Herman Hertzberger, een belangrijke vertegenwoordiger van de structuralistische stroming in de Nederlandse moderne architectuur. Van alle jonge gebouwen in Den Haag is dit misschien wel het meest beschreven gebouw in de internationale literatuur.

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heeft het gebouw opgenomen in de voorlopige lijst van bijzondere gebouwen gebouwd na 1965, die de basis vormt voor de selectie van de gebouwen die uiteindelijk de rijksmonumentenstatus zullen krijgen. Het gebouw is genomineerd voor de aanwijzing als gemeentelijk monument.

Avant-la-lettre duurzaamheid

In een tijd waarin er sprake is van duurzaamheid en hergebruik is het onaanvaardbaar om zo’n enorm complex van amper 30 jaar oud te slopen. Sloop en nieuwbouw leiden tot enorme CO2-uitstoot en stikstofneerslag, terwijl Hertzberger het gebouw zo heeft ontworpen dat het aan heel verschillende functies, zoals wonen, kan worden aangepast. Avant-la-lettre duurzaamheid. Zijn bureau heeft daartoe een conceptplan opgesteld.

Behoud en hergebruik

De verbouwing van het bestaande pand was tevens de voorwaarde die de gemeente aan de overheid stelde voor de verkoop van het complex aan de markt. Op verzoek van de ontwikkelaar die onder die voorwaarde kocht, heeft de gemeente van die voorwaarde afgestapt, hetgeen neerkomt op onaanvaardbare vriendjespolitiek.

Bij de ontwikkeling van dit bestemmingsplan is geen deskundig advies ingewonnen over de mogelijkheden tot behoud en hergebruik van het gebouw. Zoals vaak het geval is, overheerst een kortetermijnvisie en wordt kwaliteit in Den Haag te weinig gewaardeerd.

Voormalig rijksbouwmeester Floris van Alkemade schrijft over het belang van het beschermen van de moderne architectuur: “De nonchalance waarmee sloop nu vaak als vanzelfsprekend wordt beschouwd, blijkt een generatie later vaak tot verbijstering te leiden…”