20e editie Aziatisch filmfestival Cinemasia: ‘De enorme diversiteit blijft boeien’

Films uit China, Hong Kong, India, Indonesië, Japan, Maleisië, Mongolië, Zuid-Korea, maar ook uit Nederland, Canada, Costa Rica en Duitsland. Met een verbindend thema: Azië. Ze zijn de komende dagen te zien in Amsterdam, tijdens de twintigste editie van het Cinemasia festival.

Het gaat om tientallen films, met speciale programmaonderdelen gewijd aan korte films en ‘Nederlands-Aziatische klassiekers’. Cinemasia voorziet in een behoefte, zegt oprichter Doris Yeung op de openingsavond van Studio K, een van de drie bioscopen waar Cinemasia wordt ontwikkeld.

“Twintig jaar geleden zag je in Nederland geen Aziaten op televisie of in films, alleen maar stereotypen. ‘Sambal bij’, restaurants… In de Verenigde Staten was er al sprake van representatie en diversiteit.”

Hij wijst erop dat er in Nederland een miljoen mensen van Aziatische afkomst wonen. “Maar de verhalen van Aziaten zijn hier nooit bekend.” Hoewel het festival al twintig jaar bestaat, is er nog steeds behoefte om die verhalen op de agenda te zetten, meent Yeung. “Het gesprek over inclusiviteit en diversiteit is nog maar net begonnen.”

Bezoekers van de openingsavond bevestigen dat ze veel herkennen in het programma. “Ik ben zelf Aziatisch, dus het is voor mij altijd geweldig om die cultuur op een filmische manier weerspiegeld te zien. Eigenlijk voor de herkenning”, zegt een bezoeker.

“Het goede aan de Aziatische cinema is dat er nog steeds veel ruimte is voor experimenten”, zegt een ander. “Veel van deze filmindustrieën zijn nog vrij jong en willen zichzelf bewijzen. Elk land heeft zijn eigen stijl, dus de diversiteit is enorm en dat is nog steeds fascinerend.”

De openingsfilm van gisteravond was een Nederlandse productie: gelukkig paleis van regisseur Nicole van Kilsdonk, met een klassiek nummer: het oude ‘Chin’. Indiana Rest.’, het Chinees-Indische restaurant dat tot cultureel erfgoed van Nederland behoort. Hier groeien een broer en een zus op en gaan na de plotselinge dood van hun vader weer aan het werk.

“Dit is drama, dit is komedie”, zegt co-schrijver Yang Ting Yuen over de film, die vertoond werd in een onlangs gesloten restaurant in Scharwoude. “Het is het Chinees-Indische restaurant, ja, maar dan op een heel andere manier dan het clichébeeld.” De filmploeg bestond deels uit medewerkers van Aziatisch-Nederlandse afkomst.

Yuen is zelf vanaf het begin betrokken bij Cinemasia en heeft jarenlang in het bestuur gezeten. Het wijst ook op de behoefte die het festival na al die jaren nog steeds vervult.

‘Er was geen vertegenwoordiging van Aziatische modellen in de bioscoop, dat betekent dat je een Nederlandse Chinees bent en naar Aziatische films kijkt die ook uit de diaspora komen. Niet alleen uit China, maar ook uit dat grote Aziatische achterland, waar er maar heel weinig was.’

De setting van Cinemasia, drie relatief kleine arthousebioscopen in Amsterdam, roept de vraag op of de Aziatische cinema hier nog een niche is: alleen interessant voor liefhebbers.

Maar Yuen ontkent het. “Cinemasia ging altijd over mainstream zijn”, legt hij uit. “Net het brede palet aan Aziatische films dat je normaal niet in de reguliere Nederlandse bioscopen ziet.”

Zo is op het festival onder meer de Nederlandse première te zien van City of Wind, het debuut van de Mongoolse regisseur Lkhagvadulam Purev-Ochir, over een 17-jarige sjamaan in het hedendaagse Mongolië: