‘Het is moeilijk om dit te stoppen’

Amsterdam blijft strijden tegen het grote aantal explosies, zo maakte de driehoek (burgemeester, politie, justitie) vandaag bekend. Vorig jaar waren er 197 explosies in Amsterdam, bijna het dubbele van het jaar daarvoor, en dit jaar blijven ze een probleem voor de stad.

Procureur-generaal René de Beukelaer maakt zich vooral zorgen over het grote aantal jonge daders. Van de 44 verdachten die in 2022 en 2023 werden berecht wegens explosies, waren er 31 jonger dan 23 jaar. 17 van hen waren minderjarig.

De Beukelaer: “Het blijft lastig om daar een einde aan te maken. Jongeren lijken bereid om voor een relatief kleine prijs van een paar honderd euro zo’n explosief te plaatsen. Ze staan ​​doorgaans niet stil bij de gevolgen van hun daden.”

Commissaris van politie Frank Paauw steunt hem. Hij spreekt over “een nieuw fenomeen waar we nog steeds niet van af zijn.” De politie en het Openbaar Ministerie hebben een groep opgericht die zich dagelijks met de explosies bezighoudt, maar ze hebben deze nog niet kunnen voorkomen.

Vorige week waren er drie explosies in woningen in de wijken Noord, Zuidoost en Oost. Deze houden mogelijk verband met de moord op rapper Bigidagoe, wiens vermoedelijke schutter vorige week werd gearresteerd op de luchthaven Charles de Gaulle. Nu zijn er ook mensen opgepakt die mogelijk verantwoordelijk zijn voor deze explosies, zo laat burgemeester Halsema aan de NOS weten.

De meeste strafzaken tegen degenen die vorig jaar de explosies in Amsterdam veroorzaakten, zijn nog hangende Ongevuld. In tien gevallen zijn al sancties opgelegd. Een man die verantwoordelijk is voor twee explosies in korte tijd is veroordeeld tot zes jaar gevangenisstraf. Halsema: “Het moet voor de betrokken jongeren duidelijk zijn dat we in actie komen en dat ze een goede kans hebben om voor langere tijd de gevangenis in te gaan.”

De toename van het aantal explosies is een landelijk probleem: vorig jaar waren er landelijk ruim 600 explosies.

Burgemeester Ap Reinders van de gemeente Stichtse Vecht suggereerde vorige week in de Volkskrant dat ouders een boete krijgen als ze niets doen aan het slechte gedrag van hun kinderen. Halsema heeft weinig zin in dit soort dwangmaatregelen.

“In andere gemeenten zijn pogingen ondernomen om ouders te dwingen strafwetten aan te nemen. Die gemeenten zijn afgewezen en dat werkt volgens mij niet: soms zijn ouders onwetend, soms kunnen ouders het gedrag van jongeren niet corrigeren.” Volgens Halsema hebben ouders ‘hulp nodig in plaats van straf’.

Zij ziet meer in een systeem waarbij ouders op een andere manier meedoen. “Bijvoorbeeld in onze wijkrechtbank in Amsterdam-Zuidoost, waar aandacht wordt besteed aan de schuldenproblematiek van ouders.” Volgens haar blijven deze problemen meestal op de achtergrond. “Zo kunnen ouders de andere kant op kijken en kunnen jongeren gemotiveerd worden om geld te verdienen met criminaliteit.”

Terwijl het aantal explosies en steekpartijen in de hoofdstad flink is toegenomen, is het aantal schietpartijen afgenomen, meldt politiecommissaris Pauw. Volgens mij heeft dit met elkaar te maken. Volgens hem zijn de motieven van de daders nu beter bekend. Dit zijn niet alleen conflicten die verband houden met drugscriminaliteit, maar ook zakelijke conflicten, relatieconflicten of zelfs burenruzies.

Halsema benadrukt dat de groep jongeren die de explosieven plant klein is. “Laat ik beginnen met te zeggen dat het met de meeste jongeren heel goed gaat. Dit is een kleine groep die jonger wordt, gewelddadiger en soms wordt gerekruteerd.” Een paar honderd euro beloning is voor hen veel geld, zegt Halsema: “Daarachter schuilt een crimineel inkomensmodel waar moeilijk mee te concurreren is.”